نقش تنوع باکتریایی ورمی‌کمپوست در حاصلخیزی خاک، رشد گیاه و مدیریت ضایعات کشاورزی

تولید ورمی‌کمپوست فرآیندی غیرگرمادوست است که در آن فعالیت کرم‌های خاکی و اکسیداسیون میکروبی توسط باکتریهای همراه ورمی کمپوست دخالت دارند. طی این فرآیند بیولوژیک و تجزیه مواد آلی، کود زیستی ورمی‌ کمپوست تولید می‌شود. ورمی ‌کمپوست شامل فضولات کرم خاکی و محصول نهایی مواد آلی تجزیه شده توسط گونه‌های خاصی از کرم‌های خاکی با مشارکت باکتریهای مفید دستگاه گوارش کرم خاکی می‌باشد. بررسی نتایج تحقیقات متعدد بر روی ویژگیهای منحصر به فرد ورمی ‌کمپوست تولید شده با استفاده از گونه‌های مختلف کرم‌های خاکی(بیش از 20 گونه) بیانگر آنست که جمعیت باکتری­های خاک تا پنج برابر و جمعیت باکتریهای سیستم گوارش کرم خاکی تا 1000 برابر افزایش می یابد به نحوی‌ که جمعیت باکتریهای مفید تا 1010 در هر گرم و متعاقب آن تولید آنزیم‌های متعدد و مفید محرک رشد افزایش معنی‌دار داشته است. عملکرد محصولات مختلف در تیمارهایی که ورمی‌کمپوست مصرف شده افزایش چشمگیر داشته و در بعضی موارد بیشتر از تیمارهایی است که کود شیمیایی مصرف گردیده است. از بعد سلامتی گیاه و تولید محصول سالم مصرف ورمی‌ کمپوست تا 50 درصد موجب افزایش کیفیت محصول و کاهش جذب عناصر سنگین در خاک‌هایی که ورمی‌ کمپوست مصرف شده گردیده است. تنوع باکتریایی در ورمی‌ کمپوست به ‌طور مستقیم با افزایش حلالیت عناصر غذایی، تولید هورمون، تثبیت نیتروژن، معدنی کردن مواد آلی و تشکیل کلات­های فلزی بر روی ذرات ورمی‌ کمپوست با سطح ویژه بالا و غیره موجب افزایش عملکرد کمی در محصولات مختلف از حداقل 20 تا 70 درصد شده است. کاربرد ورمی‌ کمپوست به‌وسیله افزودن باکتری­های مفید به خاک  منجر به کنترل بیماری‌ها و انواع فیتوپاتوژن­ها از قبیل رایزوکتونیا، فیتوفترا ، فوزاریوم، ورتیسیلیوم و غیره که باعث افزایش مقاومت گیاهان نسبت به بیماری‌ها و متعاقب آن کاهش مصرف سموم کشاورزی گردیده است. وجود تنوع باکتریایی در ورمی ‌کمپوست به حدی مهم است که در بعضی تحقیقات استفاده از ورمی ‌کمپوست استریل مانع کنترل بیماری‌های مختلف از جمله قارچ فوزاریوم شد. نتیجه اینکه کنترل قارچ بیماری با ورمی کمپوست کاملاً زیستی است و بخش مهمی از اثربخشی ورمی‌ کمپوست متأثر از تنوع باکتریایی زیاد آن می­باشد و در این راستا ضرورت دارد فرهنگ تولید، مصرف و ترویج کود آلی زیستی ورمی کمپوست بیش ‌از پیش توسعه یابد.